Łożysko jest elementem konstrukcyjnym umożliwiającym przenoszenie sił między innymi elementami, których powierzchnie robocze poruszają się z różnymi prędkościami obrotowymi. Ponadto łożyska zapewniają prawidłową pracę obracających się elementów maszyn (osi, wałów oraz osadzonych na nich częściach maszyn) dzięki zachowaniu stałego położenia osi obrotu tych elementów względem nieruchomej podstawy, np. korpusu przekładni zębatej. Łożyskowaniem urządzeń nazywa się ustalanie położenia osi i wałów względem korpusów maszyn.
Zadaniem łożyska jest przeniesienie siły pochodzącej od obciążenia wałów i osi oraz obciążenia wynikającego z ich ciężaru i ciężaru osadzonych na nich elementów, np. kół pasowych i zębatych, sprzęgieł, itd.
Wyróżniamy łożyska ślizgowe i toczne.
Zasada działania łożysk ślizgowych opiera się na tarciu ślizgowym. Najczęściej powierzchnia czopa wału ślizga się po powierzchni panewki (to część łożyska współpracująca z czopem), rzadziej bezpośrednio po powierzchni otworu łożyska.
Łożyska toczne zawierają elementy toczne takie jak kulki lub wałeczki, ułatwiające przetaczanie się współpracujących powierzchni pierścieni łożyska. Powoduje to zamianę tarcia ślizgowego na korzystniejsze tarcie toczne.
Łożyska toczne stanowiące podpory wałów i osi mają wymiary od milimetrów do kilku, a nawet kilkunastu metrów (np. w maszynach do prac ziemnych).
Zalety i wady obu rodzajów łożysk warunkują ich zastosowanie.
